Diş Teli Tedavisi
Diş ile ilgili problemler, kişilerde hem beden sağlığı hem de kozmetik anlamda olumsuz etkileri olan önemli sağlık sorunlarının başında gelir. Kozmetik veya kullanımda zorluk yönünden endişeyle karşılanan belirli diş rahatsızlıklarında diş teli uygulaması gibi belirli tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekebilir. Diş teli tedavisinin kime, hangi şartlarda, nasıl uygulandığına dair doğru ve yeterli bilgiye sahip olunması bu anlamda oldukça önemlidir.
Diş teli tedavisi; diş ve çene eklemindeki düzensizliklerde, diş çapraşıklıklarının giderilmesinde, dişler arasındaki boşlukların giderilmesinde, gülüş tasarımında ve diğer gerekli diş tedavilerinin uygulanabilmesi için diş-çene anatomisinin düzenlenmesinde uygulanan bir dental tedavi yöntemidir. Bu tedavide, dişler üzerine yerleştirilen braket adlı kulplara geçirilen metal bazlı diş telleri vasıtasıyla belirli oranda sürekli güç uygulanarak, dişler istenen yönlerde pozisyonlara gelmeye zorlanır. Diş teli tedavisi uygulaması uzun süreli, dişlere uygulanan kuvvetin belirli periyotlarla yeniden ayarlanmasını gerektiren bir tedavi yöntemidir.
Diş Teli Tedavisi Ne İşe Yarar?
Dişlerin konumundaki bozukluklar ve çapraşıklıklar, genellikle çene yapısındaki daralma ve anatomik bozukluklardan ileri gelir. Çene yapısı dar ve kısa olan kişilerde, dişler gelişmek için yeterli alanı bulamadığından çapraşık şekilde gelişimlerini tamamlar. Yine bazı kemik ve diş hastalıkları ile ağız kuruluğu ile sonuçlanan uyku apnesi, geniz eti ve burun problemleri gibi hastalıklarda dişlerde çapraşıklık görülebilir. Diş teli tedavisi ile çenedeki darlık ve kısalık sorunları çözülerek dişlerin gelişimi için uygun alan yaratılır ve dişin doğru pozisyona gelmesi sağlanır. Diş teli tedavisi aynı zamanda kozmetik gülüş tasarımı amacıyla da sık kullanılan bir yöntemdir.
Bunların yanında, üst ve alt çenenin pozisyonel ve yapısal olarak uyumlu olmaması, ağzın kapatılmasıyla üst üste tam oturmaması (maloklüzyon) gibi durumlarda da diş teli tedavisi ile çeneler uygun anatomik konumlarına getirilebilir. Dişler ve kemikler sürekli değişim ve gelişim sürecindeki canlı dokular olduğundan, uzun süreli pasif kuvvet uygulamaları ile doğru anatomik pozisyonlarına getirmeye müsaittir.
Diş Teli Tedavisine Ne zaman Başlanmalıdır?
Diş teli tedavisi sıklıkla çocukların aktif büyüme çağında, 12-13 yaşlarında uygulanır. Bunun yanında, braketle diş teli tedavisi yetişkinlere de uygulanabilir. Yetişkinlerde daha agresif tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir ve tedavi daha uzun sürebilir.
Diş Teli Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Diş teli tedavisi, farklı türdeki braketler ve aparatlar yoluyla gerçekleştirilebilir. Bu anlamda ortodontik tedavi olarak aşağıdaki yöntemler uygulanabilir:
Diş teli tedavisinde ağız içine aşağıdaki aparatlar takılarak tedavi uygulaması yapılır:
Braketler: Diş teli tedavisi esnasında dişleri uygun pozisyona getirmek için kuvvet uygulayacak olan tellerin tutunma noktalarıdır. Braketler paslanmaz çelik, seramik veya metalden yapılır ve dişlere kompozit dolgu yoluyla sabitlenir. Teller bu yapılara tutturularak, dişlere istenen seviyede ve yönde kuvvet uygulanır.
Ortodontik diş teli: Paslanmaz çelik, diş rengine sahip veya şeffaf materyallerden üretilebilen, braketlere tutturulan tellerdir.
Diş teli lastiği: Braket çevresine takılarak diş telinin brakete sabitlenmesini sağlar. Bir diğer lastik türü ise bir grup dişi ileri veya geri yönde çekmek amaçlı, diş-diş veya diş-tel arasına sabitlenebilir.
Ortodontik bant: Paslanmaz çelik veya seramikten yapılan, yüzük şeklinde, dişlere geçirilerek sabitlenen aparatlardır. Genellikle en arka azı dişlerinin hizalanmasında yüksek miktarda kuvvet gerektiğinden, brakete destek amacıyla uygulanır.
Bukkal tüp: Diş telinin en sondaki uçlarının yerleştirildiği metalik tüplerdir.
Yüz maskesi: Diş teli tedavisi esnasında telin dişlere uyguladığı kuvvet yetersiz kaldığında, yüzün dışına yerleştirilen ek destek aparatıdır.
Diş Teli Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Diş teli tedavisi süresi diş ve çene yapısına, kişinin genel sağlık durumuna, dişlerdeki veya çene kemiklerindeki bozukluğun şiddetine, tedavi yanıtına, hasta uyumuna ve tedavi tipine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Diş teli tedavisinin ortalama uygulama süresi 1 ila 3 yıl olsa da bazı hastalarda daha uzun süre tedavi uygulanması gerekebilir. Tedavi sonrası bazı hastalarda en az 6 aylık süre boyunca retainer adı verilen destek retansiyon aparatları kullanılması gerekebilir. Ortodontist, tedavi süresince hastayı her ay muayene ederek tedavi takibini sağlar ve gerekli hâllerde diş telinde düzenlemeler yapar.
Diş Teli Kullanımı Esnasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Diş teli kullanımı sırasında, gıda alımı sonrası braket çevresinde gıda artıkları birikebildiğinden, ağız hijyenine ekstra dikkat edilmesi gerekir. Genellikle her gıda alımı sonrası diş macunu ile diş fırçalama tavsiye edilir, sıkışan gıda artıklarının temizlenmesi önerilir. Florürlü ağız bakım sularının kullanılması faydalıdır. Özel tasarım diş fırçalarının veya yumuşak sertlikteki diş fırçalarının kullanılması, etkili ağız hijyeni açısından yararlı olabilir.
Diş teli tedavisi esnasında, hastaların diş teline zarar verebilecek ve plak oluşturabilecek belirli gıda ürünlerinden uzak durması gerekir. Bu kapsamda buz, kuruyemiş, patlamış mısır, sert şeker ve çikolatalar, sakız, elma, havuç gibi sert yüzeyli gıdalar ve kraker gibi parçacık oluşturabilecek ürünlerin diş teli tedavisi süresince tüketilmemesi veya tüketiminin sınırlandırılması önerilir.
Diş Teli Tedavisi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Diş Teli Kullanımı Esnasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Diş teli kullanımı sırasında, gıda alımı sonrası braket çevresinde gıda artıkları birikebildiğinden, ağız hijyenine ekstra dikkat edilmesi gerekir. Özel tasarım diş fırçalarının veya yumuşak sertlikteki diş fırçalarının kullanılması önerilir. Diş teli tedavisi esnasında, hastaların diş teline zarar verebilecek ve plak oluşturabilecek belirli gıda ürünlerinden uzak durması gerekir.
Diş Teli Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Diş teli tedavisi süresi diş ve çene yapısına, kişinin genel sağlık durumuna, dişlerdeki veya çene kemiklerindeki bozukluğun şiddetine, tedavi yanıtına, hasta uyumuna ve tedavi tipine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Diş teli tedavisinin ortalama uygulama süresi 1 ila 3 yıl olsa da bazı hastalarda daha uzun süre tedavi uygulanması gerekebilir.
